Inebgi amessas
Inebgi amessas 1-2046
Ala times i yernan tagrest
Ulac anzi seg yinzan imaziɣen (amedya: “Inebgi n yiwen wass d afessas, inebgi n sin wussan d amessas, inebgi n wussan aṭas ddem-d adebbuz erẓ-it fell-as” yekka-d seg temɛayt “Inebgi amessas”) i d-ilulen kanakka iman-is melba ma yefruri-d seg uḍris n kra n temɛayt i t-id-issegzayen, amek i d-yusa ɣur-neɣ, nesseqdac-it deg tegnatin n uskasi gar-aneɣ. Maca drus maḍi n yimdanen i yeḥṣan s wamek i d-nnulfan yinzan.
Inebgi amessas
Zik-nni deg tegrest, adfel idel merra tiɣaltin d luḍat, ad s- tiniḍ amaḍal yelsa abernus amellal. Di tsemhuyt am ta i iruḥ yiwen umɣar d inebgi ɣer umeddakel-ines.Lxir yewwi yid-s d aḍellaɛ n lleft.
Deg ubrid i yuɣ, asemmiḍ igezzem, taxlult tetteddu deg wanzaren. Akken kan i t-yefka umnar n tewwurt s axxam, isellem ɣef yimawlan s uqalal, yelḥeq-asen lleft-nni, yekkuki ɣer tesga anda i yella lkanun i wakken ad yeẓẓiẓen acku yenɣa-t fuccil d qajjar.
Yekka kra n wussan ttrajun-t yimawlan n uxxam ad tekfu trezzaft-is maca inebgi ur nezmir ara i usemmiḍ ur d-yecgil ara s rrwaḥ.Yufa iman-is dinna, berra n tewwurt yekkat ugris s nniya-s.
Ruḥ tura kečč ad t-testixreḍ ɣef yiri n lkanun ma yeẓẓiẓin neɣ ddaw n tduli ma yeṭṭes. Bab n uxxam isetḥa ad yessuffeɣ ameddakel-is ɣas ma yeḥṣa iɛedda cwiṭ i tilas acku inebgi n tegrest ẓẓay nezzeh. D tamɣart iwumi iɣaḍ lḥal aṭas. Yal ass tekkat inebgi n twaɣit s lemɛun, teqqar:
Inebgi amessas 12327
“Inebgi n yiwen wass d afessas,
inebgi n sin wussan d amessas,
inebgi n wussan aṭas,
ddem-d adebbuz,erẓ-it fell-as”.
Inebgi yesla-d akk maca yerra iman-is d win iɛuẓẓgen, ad s-tiniḍ ur yelli maḍi din. Ma d yiwen wass-nniḍen, tekker temɣart zik ad tenneḍ tiɣerɣert, amɣar bu lleft mazal-it yeṭṭes deg tissi, tessemsed taɣect-is tendeh akken ad s-d- isell:
“Yuli wass tban tafat
W(i) ittẓallan lefjer yekker
Inebgi itbeɛ-it rrwaḥ
Ulayɣer da yeckerker“.
Imi i s-d-yesla inebgi-nni yerra-as-d:
“Yugi wul ad inecraḥ
M(i) ur tennuɣeḍ d yimsisker
Tagrest ḥseb-itt am yiḍ
Tafsut ma irad ad nennser“.
Inebgi amessas 1-2047
Amɣar bu uzuran n wudem yesɛedda tagrest almi tfukk, akken i d-teffeɣ tefsut yekker ad iruḥ, rran-as lleft deg uḍellaɛ-is…Iteddu yeqqar i yiman-is:“ D lleft i d-wwiɣ , d lleft i ččiɣ , d lleft i d-rriɣ…“
AMAWAL
Amaḍal: ddunit
Tagrest: ccetwa
Tasemhuyt: am tegrest
Imsisker: bufraḥ
Inebgi amessas 1--957
Lkanun akk ines